Doanh nghiệp tư nhân (DNTN) đang ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến cho những người có ý định khởi nghiệp tại Việt Nam. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về loại hình doanh nghiệp này, cũng như những quy định pháp luật đi kèm. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn khám phá các khía cạnh chính của doanh nghiệp tư nhân, từ định nghĩa, đặc điểm pháp lý cho đến quy trình thành lập một cách chi tiết nhất.
Doanh Nghiệp Tư Nhân Là Gì?
Theo quy định tại Luật Doanh Nghiệp 2020, doanh nghiệp tư nhân là loại hình doanh nghiệp do một cá nhân làm chủ và chịu trách nhiệm toàn bộ bằng tài sản cá nhân đối với mọi hoạt động diễn ra trong doanh nghiệp đó. Điều này đồng nghĩa với việc chủ doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm vô hạn cho mọi khoản nợ và nghĩa vụ tài chính phát sinh.
Doanh nghiệp tư nhân là gì?
Những Đặc Điểm Của Doanh Nghiệp Tư Nhân
1. Doanh Nghiệp Tư Nhân Có Chủ Sở Hữu Là Một Cá Nhân
Công ty tư nhân chỉ có duy nhất một cá nhân thực hiện góp vốn và điều hành. Điểm khác biệt đáng lưu ý giữa doanh nghiệp tư nhân và công ty TNHH 1 thành viên là doanh nghiệp tư nhân không có sự phân chia vốn giữa nhiều cá nhân.
Khi thành lập, chủ doanh nghiệp tư nhân sẽ là người đứng ra đại diện pháp lý, có quyền giải quyết các vấn đề liên quan đến hoạt động doanh nghiệp và cá nhân này cũng chịu trách nhiệm trước pháp luật.
2. Thiếu Tư Cách Pháp Nhân
Một trong những đặc điểm quan trọng của doanh nghiệp tư nhân là không có tư cách pháp nhân. Theo quy định tại Điều 74, Bộ luật Dân sự 2015, để được công nhận là pháp nhân, một tổ chức phải có tài sản độc lập và bên cạnh đó tự chịu trách nhiệm bằng tài sản của mình. Tuy nhiên, vì doanh nghiệp tư nhân không có tài sản tách biệt với tài sản cá nhân của chủ sở hữu, họ không đủ điều kiện để được công nhận là pháp nhân.
3. Chịu Trách Nhiệm Vô Hạn
Chủ doanh nghiệp tư nhân phải chịu trách nhiệm vô hạn về mọi hoạt động kinh doanh, điều này có nghĩa là họ không chỉ phải chấp nhận rủi ro trong khuôn khổ vốn đầu tư mà còn bằng toàn bộ tài sản cá nhân. Trong trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn tài chính, chủ doanh nghiệp phải sử dụng tài sản cá nhân để chi trả cho các khoản nợ.
Đặc điểm của doanh nghiệp tư nhân
4. Không Được Phát Hành Chứng Khoán
Doanh nghiệp tư nhân không có khả năng phát hành bất kỳ loại chứng khoán nào. Điều này gây hạn chế trong việc huy động vốn từ công chúng, tạo khó khăn cho các chủ doanh nghiệp khi muốn mở rộng hoạt động kinh doanh. Các nguồn vốn duy nhất mà họ có được có thể từ việc vay ngân hàng hoặc từ việc tự đầu tư vào doanh nghiệp.
Ưu và Nhược Điểm Của Doanh Nghiệp Tư Nhân
Ưu Điểm
- Quyền Quyết Định: Chủ sở hữu độc quyền quyết định mọi hoạt động kinh doanh, giúp linh hoạt trong việc điều hành và ra quyết định.
- Đại Diện Pháp Lý: Chủ doanh nghiệp tư nhân được phép đại diện theo pháp luật, thực hiện các giao dịch pháp lý cần thiết.
- Cơ Cấu Tổ Chức Đơn Giản: Không cần phân cấp phức tạp, dễ dàng để quản lý và điều hành.
- Huy Động Vốn Dễ Dàng: Với mức độ tin tưởng từ đối tác, doanh nghiệp tư nhân có thể dễ dàng huy động vốn từ nhiều nguồn khác nhau.
- Trách Nhiệm Vô Hạn: Ghi nhận sự đáng tin cậy trong mắt khách hàng và đối tác.
Nhược Điểm
- Thiếu Tư Cách Pháp Nhân: Hạn chế trong việc thực hiện một số giao dịch pháp lý nhất định.
- Khó Khăn Trong Huy Động Vốn: Chủ doanh nghiệp với tư cách cá nhân gặp khó trong việc gọi vốn đầu tư lớn.
- Rủi Ro Tài Chính Cao: Tất cả tài sản cá nhân có thể bị ảnh hưởng nếu doanh nghiệp kinh doanh thua lỗ.
- Không Có Quyền Phát Hành Chứng Khoán: Khiến doanh nghiệp khó khăn trong việc khai thác nguồn vốn từ thị trường chứng khoán.
- Giới Hạn Về Số Lượng Doanh Nghiệp: Chủ doanh nghiệp chỉ được phép thành lập một doanh nghiệp tư nhân duy nhất.
Cơ Cấu Tổ Chức Của Doanh Nghiệp Tư Nhân
Theo quy định tại Điều 190 Luật Doanh nghiệp 2020, cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp tư nhân được cấu trúc rất đơn giản, với trực tiếp quyền lực tập trung vào chủ sở hữu. Chủ doanh nghiệp có quyền ra quyết định toàn bộ hoạt động cũng như nghĩa vụ tài chính của doanh nghiệp.
Chủ doanh nghiệp có thể tự quản lý hoặc thuê người để điều hành, nhưng họ vẫn là người cuối cùng chịu trách nhiệm về mọi hoạt động của doanh nghiệp.
Cơ cấu tổ chức của doanh nghiệp tư nhân
Hồ Sơ Thành Lập Doanh Nghiệp Tư Nhân
Theo quy định tại Điều 21 Nghị định 01/2021/NĐ-CP, dưới đây là hồ sơ cần thiết để đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp
- Bản sao giấy tờ tùy thân của chủ doanh nghiệp, như Chứng minh nhân dân (CMND) hoặc Căn cước công dân (CCCD)
- Nếu chuyển đổi từ hộ kinh doanh, cần bổ sung Giấy chứng nhận đăng ký hộ kinh doanh và Giấy chứng nhận đăng ký thuế.
Đặc biệt, nếu chủ doanh nghiệp ủy quyền cho người khác thực hiện các thủ tục này, cần có thêm bản sao giấy tờ cá nhân của người được ủy quyền và tài liệu ủy quyền thích hợp.
Hồ sơ thành lập doanh nghiệp tư nhân
Thủ Tục Thành Lập Doanh Nghiệp Tư Nhân
Bước 1: Chuẩn Bị Thông Tin
Trước hết, chủ doanh nghiệp cần có:
- Tên doanh nghiệp tư nhân, đảm bảo không trùng lặp với tên của các doanh nghiệp khác.
- Địa chỉ trụ sở chính rõ ràng tại Việt Nam.
- Ngành nghề kinh doanh nằm trong phạm vi pháp luật cho phép.
- Vốn đầu tư đáp ứng theo nhu cầu và kế hoạch kinh doanh.
Bước 2: Soạn Thảo Hồ Sơ
Hồ sơ đăng ký thành lập doanh nghiệp tư nhân cần bao gồm:
- Giấy đề nghị đăng ký doanh nghiệp.
- Bản sao giấy tờ pháp lý của chủ doanh nghiệp.
Bước 3: Nộp Hồ Sơ và Nhận Giấy Chứng Nhận Đăng Ký Kinh Doanh
Hồ sơ có thể nộp trực tiếp, qua bưu điện, hoặc qua hình thức đăng ký trực tuyến. Nếu hồ sơ hợp lệ, Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp sẽ được cấp. Ngược lại, nếu hồ sơ không đạt yêu cầu, cơ quan quản lý sẽ thông báo bổ sung thông tin cần thiết.
Thủ tục thành lập doanh nghiệp tư nhân
Bước 4: Công Bố Thông Tin
Sau khi nhận Giấy chứng nhận, doanh nghiệp cần công bố nội dung đăng ký lên cổng thông tin quốc gia để đảm bảo tính minh bạch và công khai.
Kết Luận
Doanh nghiệp tư nhân là một lựa chọn hấp dẫn cho những ai muốn khởi nghiệp mà không cần quá nhiều nguồn vốn. Tuy nhiên, các chủ sở hữu cần cân nhắc kỹ lưỡng về trách nhiệm pháp lý và rủi ro tài chính mà họ sẽ phải đối mặt. Việc hiểu rõ các quy định pháp luật liên quan sẽ giúp họ quản lý và điều hành doanh nghiệp hiệu quả hơn.
Cho dù bạn đang có ý định khởi nghiệp hay cần tư vấn thêm về doanh nghiệp tư nhân, hãy truy cập vào sktlaw.vn để được hỗ trợ và tìm hiểu thêm thông tin hữu ích!